Simge Uzun&Dilara Açıkgöz

Simge Uzun&Dilara Açıkgöz

[email protected]

ERTELEME DAVRANIŞININ PSİKOLOJİSİ

17 Haziran 2021 - 12:03

Hepimiz zaman zaman bir işe başlayacak veya onu tamamlayacak gücü kendimizde bulamadığımız dönemlerden geçeriz. Bu, insan olmanın, yani yeterliliklerimizin bir sınırı olmasının doğal bir sonucu. Peki ya siz farklı sebeplerle bir işin başına oturmayı ya da yeni bir şeye başlamayı çok da fazla düşünmeden ileriki bir zamana atarken veya yapılması gereken/planlanan bir iş yerine başka bir aktivite yaparken yakalar mısınız kendinizi? Bazılarımızda daha seyrek, bazılarımızda ise daha sık yaşanan bir davranıştır erteleme.
Ertelemeyi şimdiki zamanda yapılması ideal olan iş veya eylemleri sonraya bırakma veya geciktirme olarak tanımlayabiliriz. Erteleme davranışı nasıl baş edebileceğimizi bilemediğimizde bizler için ciddi bir stres ve kaygı sebebi olabileceği gibi, sık yaşandığında ise şevkimizi kıran ve şevkimiz kırık olduğu için de daha çok ertelediğimiz bir kısır döngüye dönüşebilir.
ERTELEME İLE BAĞLANTILI OLDUĞU EN SIK DÜŞÜNÜLEN NEDENLER:
 

  • Karamsarlık: Yapmamız gereken iş ile ilgili sürecin veya sonuçların olumsuz olacağına dair işlevsiz düşünceler motivasyonumuzu etkileyebilir. Örneğin, ‘Ne kadar çalışırsam çalışayım, bir şeyler ters gidecek.’ ya da ‘Bunu yapsam ne olacak ki’ gibi ümitsiz ve karamsar düşüncelerimiz ruhsal yorgunluğa sebep olabilir.
  • Mükemmelliyetçilik: Kendimize uygunsuz hedefler ve standartlar belirlemek motivasyonumuzu çoğu zaman düşürebilir. Yaptığımız her şeyi mükemmel şekilde yapmayı beklemek ulaşılması mümkün olmayan bir hedeftir. Örneğin, ‘Bir işi mükemmel şekilde yapamayacaksam, yapmayım daha iyi’ gibi bir düşünce, yapmamız gereken işe hiç başlayamamamıza neden olabilir.
  • Başarısızlık Korkusu: Başaramayacağımızı düşünnek ve başarısızlığı kişisel bir yenilgi olarak değerlendirmek ertelemenin önemli nedenlerinden biridir. ‘Zaten diğerleri gibi yapamam’ ya da ‘Bu konuda başarısız olursam her şeyde başarısız olurum’ gibi işlevsiz düşünceler ertelemeye neden olabilir.
Basit ve uygulaması kolay taktikler ile, kendimizle mücadele edebilir, mahşerin dört atlısından birisini yere serebiliriz:
1. Başlamadan ertelemek kolaydır ama bir işe başladığımızda onu ertelemek daha zordur. O halde bir işe başlamadan önce sizi çeldirecek tüm olasılıkları devre dışı bırakın.
2. Ulaşılabilir makul hedefler tasarlayın. Örneğin sınav maratonuna hazırlanıyorsanız Bir seferde 1000 soru çözmek değil, kendi limitlerinize göre kolayca üstesinden gelebileceğiniz gerçekçi hedefler tayin edin. (Başlangıçta 20-50 soru çözmek gibi)
3.Sık tekrar edin. Araştırmalar, bir şeyi sürekli olarak yaptığımızda yeni bir alışkanlık kazandığımızı, alışkanlıkların ise dirence daha az maruz kaldığını çünkü alışkanlığın kendi rutininin olmasının da bir direnç olduğunu gösteriyor.
4. Kendinizi ödüllendirin
5. Planlarınızı yapmaya başlamadan paylaşmayın, başlamadan ertelenen çok iş var. Denizyıldızı hikayesini hatırlayın, bir taneden ne olacak ki demeyin.
6. Ertelemeden işlerini halledebilen insanlar sizden daha zeki ya da cesur değillerdir. Her insan bir işe başlamadan evvel süreçle ilgili bir miktar endişe duyabilir, başarma konusunda korkular yaşayabilir. Hiç başlanmamış bir işte sonucu bilemezsiniz. Başlamadan korkuya esir olmak yerine, süreci tecrübe edin. Kendinizi geliştirmek için bir fırsat gözüyle bakın.
7. Odağınızı muhafaza edin. Günlük değişimler veya duygusal iniş çıkışların gizli barikatlar olduğunu hatırlayın. O anda başınızın ağrıması ya da aç olmanız sizi bir işten tamamen alıkoyacak güçte değildir, dinlenme ve hazır oluş zamanlarınızı tespit edin.
8.Başkasının sizi harekete geçirmesini beklemeyin. İnsanlar kendi yararına olmayan işlerde sizi destekleme ihtiyacı duymayabilirler.
9. Doğru kişilerden yardım istemeyi öğrenin. Her şeyi tek başına yapmanın mümkün olmadığı durumlar vardır. Sinerjinin gücünden faydalanın. Sinerji prensibine göre birden fazla insanın katıldığı grup çalışmaları, her bir bireyin tek başına göstereceği performanstan daha büyük olabilir.
10. Çalışmanıza hemen bitecek gözüyle bakmayın, pek çok değerli çalışmada kesintiler molalar ara verişler olabilir. Bu süreler bir bakıma süreci değerlendirmek ve yeni çağrışım zincirleri kurmak için bir bakıma verimlidir de. Ara verdiğiniz dönemlerde, yeniden başlayabilmek için 1.madde kuralını uygulayın. Ve çalışmayı bitirdiğinizde alacağınız keyif ve başarma duygusunu imajine edin.




 

Bu yazı 831 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum