Ayancık Halkı HES İstemiyor

              Tüm canlıların ana kaynağı olan su bir enerji kaynağı ve para kazanma aracı olarak değil de bir yaşam kaynağı olarak görülmelidir. HES’lerin çevreye zararları ve sorunları çözülmeden HES (Hidro Elektrik Santrali) projelerinin yapımına devam edilmesi geri dönülmez felaketlere neden olabilecektir. En baştaki sıkıntılardan biri de Lisans başvurusu yapılan akarsularda, yerel kurum ve kuruluşlar ile halkın görüşleri alınmadan lisans verilmesidir. Bu nedenle HES projelerinin tesisi söz konusu olduğunda sosyal ve teknik anlamda sorunlar doğmakta ve ilgili yerel idareler çözümü imkansız problemlerle karşılaşmaktadır.
             Yine en kritik konuşarın başında; suyun ne kadarının kullanılacağı, sucul yaşamın ve diğer ekosistemlerin devamını sağlayacak ekolojik su ihtiyacının (can suyu) miktarı ve bunun serbest bırakılmasıdır. Su anlaşması yapılırken bırakılacak ekolojik su miktarı, sulama suyu, içme suyu net değildir. Debiler, ay ve gün olarak belirlenmediğinden hangi zamanda ne kadar suyun bırakılacağı anlaşmalarda belirtilmemiştir. Bunun yanısıra özellikle orman ve mera alanlarında oluşacak tahribat aynı zamanda yağış sularının sellere dönüşmesine ve toprakların erezyona uğrayıp taşınmamasına sebep olacaktır.
           “İlk Enerji Üretim Şirketi” tarafından Ayancık çayı üzerinde yasalara aykırı olarak yapılan ve yapım aşamasında ilçeye çok zararlar veren şirket yöneticilerinin çevreye kasten vermiş olduğu zararlar nedeniyle hapis cezası alan, Samsun 1. İdare Mahkemesince çevreye telafisi olmayan zararlar vereceği gerekçesiyle 2015 yılında kapatışan, Danıştay tarafından kapatma kararı onanan ve halen kapalı olan ve açılması durumunda Ayancık içme suyuna zarar verecek Ayancık HES bütün olumsuzluklara ve mahkeme kararlarına rağmen açılması için 22 Haziran 2021 Salı günü yapılmak istenen ÇED toplantısı Ayancık halkının yoğun tepkisi sonucu yapılamadı, iptal edildi.
           18.12.2007 tarihli hazırlanan rapor Ayancık halkından gizlenmişti… İller Bankası 16. Bölge Müdürlüğü’nün Çevre ve seof. Mühendislerinin raporuna göre; Ayancık çayını besleyen kollarda bulunan suların toplanması sonucu; Ayancık içme suyunu karşılayan sontaj kuyularının üst ksımında bulunması ve kuyular pypass yapması nedeniyle Ayancık deresi alüvyonundan beslenen bu kuyuların olumsuz yönde etkileneceği; yine bankamızca halen yapılmakta olan Ayancık içme suyunu cazibeli olarak karşılayacak “Karakestane Drenaj projesi” nde direnaj kortumuz 273m olup, bu şirketin Karakestane deresi üzerinde yapmayı düşündüğü regülatörün üst kısmında olması sebebiyle yapılan yeni drenajımızı olumsuz yönde etkilemeyeceğini; son olarak da ayrıca Karakestane deresi üzerinde yapılması düşünülen Ciğdem-1 HES’in regüratör kodu 476 olup kuyruk suyu kodu 173m dir. Dolayısıyla alınacak olan su drenaj alanını pypass yapılacağından yapılan drenajı etkileyeceği; görüş ve kanaatine varılmıştır. Kısaca; “Ayancık Belediye içme suyu tesislerini etkileyecektir.”
           Bir ülkenin kalkınması sadece ürettiği enerji miktarı ve sanayileşmesi ile gerçekleşmez. İnsanlığın evsizleştiği ve yoksullaştığı, kültür ve doğa zenginliklerinin sular altında kaldığı, toprak ve sularında yaşayan hayvan ve bitki türlerinin yok olduğu bir ülkede üretilen elektrik enerjisi tek başına bir kalkınma ölçütü olmayacaktır. Enerji bir ülkenin var olması için mutlaka sahip olması gereken bir güçtür. Ama ne uğruna? Enerjiye sahip olmak için nelerimizden vazgeçmek, hangi yalanlara kanmak, çocuklarımıza nasıl bir dünya bırakmak zorundayız? HES’lerin çevreci yapılar olduğunu söyleyen yüksek makam sahibi yalancıların geleceğimizi çalmasına daha ne kadar izlemek zorundayız? Çaylarımızın borulara hapsedilmesini daha ne kadar izleyeceğiz? Suyun ticarileşmesine daha ne kadar ses çıkarılmayacak? Derelerimiz çzgür aksın. Ayancık halkı HES istemiyor.