Sinop şehir merkezinde, içerisinde Seyyîd Bilal Türbesinin de
bulunduğu Cezayirli Ali Paşa Camii ana giriş kapısının
hemen sol yanı başı ön tarafında yer alan bir mezar dikkatlerden kaçmaz.
Buradaki mezar; Osmanlı - Rus Savaşında 30 Kasım 1853 tarihinde
Sinop Limanında kahramanca çarpışarak şehit olan
Amiral Bozcaadalı Hüseyin Paşa’nın mezarıdır.
Paşa’nın kabri üzerinde mermer üzerine işlenmiş
bilgilendirmeye yönelik açıklayıcı metinde özetle;
‘’Riyale (Amiral) Hüseyin Paşa’nın
Sinop Limanına demirlemiş olan Osmanlı Filosunun
ikinci komutanı olduğu, 1853 Deniz Harbi sırasında
Sinop Limanında Ruslara karşı kahramanca
çarpışırken başına bir gülle isabeti ile şehit olup
buraya gömülmüş olduğu ‘’ yazılıdır.
Aynı yazımın hemen yanında ise ayrıca;
mezar taşı üzerinde Osmanlıca yazıma ait kitabenin
günümüz Türkçesine çevrili ifadelere de yer verildiği görülmektedir.
Sinop’ta medfun Bozcaadalı Hüseyin Paşa;
Osmanlı Devleti Donanması’nın önemli
şahsiyetleri arasında yer alan bir komutandır.
1847 – 1851 yılları arasında Limni Adası’nda
Kaymakamlık görevinde de bulunduğu bilinmektedir.
***
Karadeniz’de Osmanlı Devleti ile Rusya arasında çıkan
gerilim neticesi 04 Ekim 1853’de patlayan ve tarihe
‘’Kırım Harbi ‘’diye geçecek olan savaşın başlamasıyla;
Osmanlı İdaresince yapılan savaş hazırlıkları ve alınan tedbirler
kapsamında, Karadeniz kıyılarının olası Rus saldırılarına karşı
güvenliğinin sağlanabilmesi için filolar oluşturularak görevlendirmeler
yapılır. Bunlardan biri de; Amasra ile Sinop / İnceburun arasındaki sahilin
emniyetini sağlamak, ayrıca Batum ve Karadeniz Limanlarına askerî
malzeme sevkinde görevli Patrona Mustafa Paşa’nın filosunu
koruma ve gözetlemek için görevlendirilen Patrona (tümamiral)
Osman Paşa komutasındaki filodur. Bu filoda ikinci komutan olarak
Riyâle (amiral) Bozcaadalı Hüseyin Paşa da görevli kılınmıştır.
***
05 Kasım 1853 günü İstanbul’dan harekete geçen filo görevine başlar.
Ancak, bu görevin başlamasından kısa süre sonra Karadeniz’de havanın
bozmasıyla çıkan şiddetli fırtına nedeniyle zorunlu olarak
13 Kasım günü en güvenilir liman olarak Sinop Limanına demir atılır.
Osmanlı savaş gemilerinin olumsuz hava koşulları nedeniyle
Sinop Limanı’na sığınmasını fırsat bilen ve takipte olan
Rusya’nın Karadeniz Filosu komutanı amiral Pavel Stepanoviç
Nahimov 30 Kasım 1853 günü Sinop Limanı’ndaki Osmanlı filosuna
ani bir baskın yapar ve neticede ağır kayıplarla 2000’den fazla
şehit verilir, şehir yakılır-yıkılır.
Filo Komutanı Patrona Osman Paşa esir alınır, ikinci komutan
Bozcaadalı Hüseyin Paşa ise kahramanca çarpışmakla birlikte
başına isabet eden gülle parçasıyla yaralanması neticesinde
ne yazık ki şehit olur ve nihayette Sinop’ta Seyyid Bilal
Türbesi yanındaki mekâna defnedilerek toprağa kavuşur.
***
Sinop Limanında yaşanılan bu acı olayın yıl dönümünde;
vatan savunmasında mücadelesi ve göstermiş olduğu kahramanlıklar
adına Bozcaadalı Riyale (Amiral) Hüseyin Paşa’yı ve tüm şehitlerimizi
bir kez daha rahmetle ve saygıyla anıyoruz.