Atatürk Sinop'ta

Ülkemizi işgal eden emperyalist düşman karşı,
Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde
dünyada eşi ve benzeri görülmeyen bir millî mücadelenin
yürütülmesi neticesinde;  kazanılan askerî zaferle birlikte,
uluslararası platformda 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan
Lozan Antlaşmasıyla Anadolu’nun hukukî tapusuna sahip
olunarak, işgalden ve ezilmişlikten kurtulup, bağımsız
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin temelleri atılmıştır.

Dünyanın emperyal, hegemon güçlerine karşı amansızca savaşıp,
içeride ise dirençle, birlik ve beraberliği sağlayıp yeni bir
devlet kurmak ve kurulan devletin uluslararası alanda
devamını sağlamak; Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde
Türk Milletinin esareti kabul etmeyen azimli, kararlı, planlı,
akılcı ve özverili mücadelesiyle olmuştur.
Mustafa Kemal Paşa, Osmanlı’nın yıkılıp yok edilen varlığının
külleri üzerine kurmuş olduğu yeni devleti, Türk Milletini
daha da ileriye, çağdaş medeniyetler seviyesine taşımak uğruna,
bir diriliş ve yenileniş hareketi olarak siyasi, hukuksal, sosyal, toplumsal,
eğitim ve kültür alanlarında son derece önemli reform çalışmalarını
başlatır ve neticede başarılı da olur.

***

Eski söylemiyle ’’ inkılâp’’ diye adlandırılan bu çalışmaların
en önemlilerinden biri de  ‘’ Harf İnkılâbıdır ‘’
Bu konuda; siz bakmayın bazı insafsız kalemler ve
art düşünceye sahip olanların ‘’ bir gecede atalarımızın
mezar taşlarını dahi okuyamaz hale geldik ’’ diyen hazımsız
Atatürk düşmanı yobazların eleştiri ve yorumlarına.
Zaten, İstanbul’daki Saray Yönetimi ile Anadolu’daki Türk Halkı’nın
dilleri örtüşmediği gibi, halkın büyük bir çoğunluğunun da
 ne yazık ki okuması ve yazmasının olmadığı hep görmezden gelinmiştir.

Tüm bu gerçekleri bilen ve gözleyen Atatürk tarafından;
Anadolu insanının bilinçlendirilip rahat ve kolayca okuyup
yazabilmesi Türk Dilini, Arap ve Acem karışımı anlaşılmaz bir dilden
kurtarmak adına, Türk Harf İnkılâbı plânlanıp uygulamaya
konulmuş, ayrıca Türk Dil Kurumu kurulmuştur.  
Atatürk; plânlamış olduğu inkılâplarını Anadolu insanına
anlatmak ve benimsetmek adına, yurt içinde muhtelif
gezilere çıkarak, uygulanmasında bizzat yakinen ilgilenmiştir.

***


İşte, bu gezilerden biri de 15 Eylül 1928 tarihindeki Sinop ziyaretidir.
Evet, Gazi Mustafa Kemal Paşa İzmir Vapuruyla İstanbul’dan
hareketle 15 Eylül 1928 Cumartesi günü saat 14.30’da
Sinop’a gelerek Sinop İlini şereflendirmiştir.
“ Safa geldin, yaşa, sağol ! ” sesleri arasında limanda,
dönemin Sinop Valisi İbrahim Ethem Aykut’un
başkanlığındaki resmi bir heyetle, Sinop halkının
inanılmaz coşkulu ve sıcak sevgi gösterileriyle karşılanır.

Fotoğrafta da görüldüğü üzere, çevresinde bir koruma ordusu olmaksızın,
halkla birlikte sevgi seli eşliğinde, Belediye Caddesi üzerinden
( günümüz Atatürk Caddesi ) yürüyerek Hükümet Konağına
( günümüzdeki Adliye Sarayı binası ) giderek Valiliği ziyaret eder.
Valilik makamında bir süre dinlenen ve bilgiler alan Atatürk,
yeni Türk harflerini öğretmek üzere, beraberindeki heyetle birlikte
Yatı Mektebi’ne ( günümüzdeki Öğretmenevi binası ) geçer.
Ancak, katılımcıların yoğunluğu nedeniyle
okulun giriş katında başlayan ders esnasında, sınıfın döşeme
tahtalarının gıcırdamaya başlamasıyla, çökme ihtimali düşüncesiyle
dışarıya çıkılarak, bahçede ders verilmesine devam olunur.
Şahsen, benim de ortaokul / lise döneminde eğitim
görme şansına sahip olduğum o güzel tarihi binanın bahçesinde,
bizzat Mustafa Kemal Atatürk tarafından Sinop halkına
 yeni Türk harflerinin okunması ve yazılmasıyla ilgili
ders verilerek, Harf İnkılâbının önemi hususunda
açıklamalar yapılır.

***

O güzel günü bizzat yaşayanlar arasında bulunan
 Sinop’lu şairimiz merhum Ferit Dikmen,
duygularını  ‘’ Gazi Sinop’ta ‘’ başlıklı şiirinde

‘’Emsalsiz bir azmin sahibi olan
Yer yer çiğnenen bu yurdu kurtaran
Gaflet vadisinden Türk’ü çıkaran
Merdi zişanın teşrifi bu gündür ‘’

mısraları ile ifade edip, dile getirmiştir.
Bu güzel müstesna günün bitimi akşamında, ayrılmazdan önce
protokol ve halkın katılımıyla Sinop şehir parkında onuruna verilen
yemekte birlikte olunur. Burada yapılan güzel sohbetler esnasında;
bir ağacın dalında asılı duran lüks lambasını işaret eden Atatürk,
 “ Sinop’un bu güzel mehtabı yanında bu lâmba çok sönük kalıyor,
söndürünüz onu, şu lâtif manzarayı ve limanı seyredelim.
 Ah ne olaydı da bu manzaradan biraz da Ankara’da olaydı ’’

diyerek Sinop’a olan hayranlığını ifade eder.
Nihayette ayrılık zamanı gelmiştir.
Yüce Atatürk, buradan Samsun’a gitmek üzere aynı gün gece
saat 22.00 sularında Sinop Limanından ayrılır.

Bir ideal adına giriştiği ilerici ve yenilikçi mücadele seyrinde,
yeni Türk harflerinin halka öğretilip benimsetilmesi kapsamında;
15 Eylül 1928 tarihinde Sinop’a gelerek ilimizi onurlandıran
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, ziyaretinin 94. yıl dönümünde bir kez daha
rahmet, saygı ve şükran duygularıyla anıyoruz.